مجلس شورای اسلامی (قوه مقننه) رکن اصلی نهاد قانون‌گذاری در کشور ایران است که وظیفه انحصاری وضع قانون و نظارت بر اجرای آن را در جمهوری اسلامی برعهده دارد. در قانون اساسی مشروطه و قانون اساسی جمهوری اسلامی پیش از بازنگری، نام این نهاد مجلس شورای ملی بوده است، هرچند که در ۳۱تیر۱۳۵۹ نمایندگان مجلس این نهاد را «مجلس شورای اسلامی» نام‌گذاری کردند. مصوبات مجلس شورای اسلامی اگر به تأیید شورای نگهبان برسد، برای اجرا به رئیس‌جمهور ابلاغ می‌شود.
مجلس شورای اسلامی از دیگر قوا مستقل است. بر طبق اصل۶۲ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مجلس شورای اسلامی از نمایندگان ملت که به‌طور مستقیم و با رأی مخفی انتخاب می‌شوند، تشکیل می‌شود. دوره نمایندگی در این مجلس ۴سال است که انتخابات هر دوره باید پیش از پایان دوره قبل برگزار شود، به‌طوری‌که کشور در هیچ زمان بدون مجلس نباشد. عده نمایندگان مجلس ۲۷۰نفر است و از تاریخ همه‌پرسی سال۱۳۶۸ پس از هر ۱۰سال، با درنظرگرفتن عوامل انسانی، سیاسی، جغرافیایی و نظایر آن‌ها، نهایت ۲۰نماینده می‌تواند اضافه شود.
زرتشتیان و کلیمیان هرکدام یک نماینده و مسیحیان آشوری و کلدانی درمجموع یک نماینده و مسیحیان ارمنی جنوب و شمال هرکدام یک نماینده انتخاب می‌کنند. محدوده حوزه‌های انتخابیه و تعداد نمایندگان را قانون معین می‌کند. هم اکنون دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی است و تعداد نمایندگان آن ۲۹۰نفرند. پس از برگزاری انتخابات، جلسات مجلس شورای اسلامی با حضور دوسوم مجموع نمایندگان رسمیت می‌یابد و تصویب طرح‌ها و لوایح طبق آیین‌نامه مصوب داخلی انجام می‌شود، مگر در مواقعی که در قانون اساسی حدنصاب خاصی تعیین شده باشد.
برای تصویب آیین‌نامه داخلی موافقت دوسوم حاضران لازم است. مذاکرات مجلس شورای اسلامی باید علنی باشد و گزارش کامل آن از طریق رادیو و روزنامه رسمی برای اطلاع عموم منتشر شود. فقط در شرایط اضطراری و در صورتی که رعایت امنیت کشور ایجاب کند، به تقاضای رئیس‌جمهور یا یکی از وزرا یا ۱۰نفر از نمایندگان، جلسه غیرعلنی تشکیل می‌شود. مصوبات جلسه غیرعلنی در صورتی معتبر است که با حضور شورای نگهبان به تصویب سه‌چهارم مجموع نمایندگان برسد. گزارش و مصوبات این جلسات باید پس از برطرف‌شدن شرایط اضطراری برای اطلاع عموم منتشر شود.
هیئت‌رئیسه و انتخاب رئیس مجلس شورای اسلامی
طبق آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، مسن‌ترین فرد از نمایندگان حاضر به‌عنوان رئیس سنی و فرد بعدی به‌عنوان نایب‌رئیس و ۲نفر از جوان‌ترین نمایندگان حاضر به سمت دبیر معین می‌شوند و در جایگاه هیئت‌رئیسه قرار می‌گیرند. این ترکیب هیئت‌رئیسه سنی مجلس را تشکیل می‌دهد که وظیفه اداره جلسه افتتاحیه، انجام مراسم تحلیف، اقتراع شعب و اجرای انتخابات هیئت‌رئیسه موقت را برعهده دارد. انتخاب هیئت‌رئیسه موقت در دومین جلسه علنی مجلس انجام خواهد شد؛ ترکیب و طرز انتخاب آن مانند هیئت‌رئیسه دائم است، به‌جز اینکه اکثریت نسبی در انتخاب رئیس کافی خواهد بود.
هیئت‌رئیسه موقت بلافاصله پس از انتخاب، با متن سوگندنامه هیئت‌رئیسه دائم مراسم تحلیف را به‌جا خواهد آورد. پس از تصویب اعتبارنامه دست‌کم دوسوم مجموع نمایندگان، هیئت‌رئیسه موقت اقدام به انتخاب هیئت‌رئیسه دائم می‌کند. اعضای هیئت‌رئیسه دائم برای یک‌سال انتخاب می‌شوند. مبنای تجدید انتخابات سالیانه، سالروز انتخابات هیئت‌رئیسه قبلی است و در صورتی که با تعطیلات مصادف شود، در جلسه قبل از آن انجام می‌شود و مسئولیت هیئت‌رئیسه جدید از سالروز انتخابات قبل تفویض خواهد شد.
نهادهای وابسته مجلس شورای اسلامی
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دیوان محاسبات کشور، مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی و کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، ۴نهاد زیرمجموعه مجلس شورای اسلامی است. علاوه‌براین، مجلس دارای ۳معاونت نظارت، قوانین و اجرایی است.
کمیسیون‌های تخصصی مجلس شورای اسلامی
گروه‌هایی از نمایندگان هستند که با هدف بررسی تخصصی طرح‌ها و لوایح مطرح‌شده در مجلس تشکیل می‌شوند. برپایه اصل۶۶ قانون اساسی، تعداد کمیسیون‌ها و دوره تصدی نمایندگان در آن‌ها در آیین‌نامه داخلی مجلس مشخص خواهد شد. اکنون مجلس شورای اسلامی ۱۷کمیسیون تخصصی دارد.
رئیس مجلس شورای اسلامی
| شهرآرانیوز
نماینده ایرانشهر در مجلس در تذکری گفت: چرا در جلسه روز یکشنبه (۱۵ آبان‌ماه) میکروفون یکی از نمایندگان قطع شد که در واکنش به وی رئیس مجلس شورای اسلامی ابراز داشت: تریبون کسی قطع نشده است.
کد خبر: ۱۳۳۸۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۸
رئیس مجلس شورای اسلامی ارتحال روحانی بصیر و انقلابی حجت‌الاسلام والمسلمین سید جعفر طباطبایی را تسلیت گفت.
کد خبر: ۱۳۳۸۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۸
رییس مجلس شورای اسلامی در واکنش به تذکر نماینده مردم محلات در مورد مصوبه شورای انقلاب فرهنگی پیرامون کنکور گفت: قانون مجلس در مورد کنکور قابل لغو نیست.
کد خبر: ۱۳۳۸۲۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۸
رئیس مجلس شورای اسلامی در پاسخ به تذکر نماینده خمینی‌شهر با بیان اینکه مجلس نماد وحدت بحث‌های قومیتی و مذهبی و ادیان است، گفت: هرگونه وحدت‌شکنی آب به آسیاب دشمن ریختن است که به این نکته باید دقت کنیم.
کد خبر: ۱۳۳۸۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۸
رئیس مجلس شورای اسلامی در جریان عیادت از تعدادی از مجروحان نیروی انتظامی که در اغتشاشات اخیر مجروح شده‌اند، ضمن دلجویی از آنان و تقدیر از نقش فراجا در تامین امنیت کشور بر مقابله قاطع با داعش‌سازی نوین در کشور تاکید کرد.
کد خبر: ۱۳۳۶۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۷
رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: مجلس به هر دو موضوع معیشت و اشتغال حساس است و هر میزان که معیشت مهم و دارای اولویت باشد، اشتغال نیز مهم و در اولویت ما قرار دارد.
کد خبر: ۱۳۳۶۲۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۷
رئیس مجلس با انتقاد از عدم حضور رئیس سازمان برنامه در نشست نظارتی امروز مجلس و در جریان بررسی عملکرد دستگاه‌ها در خصوص بند الف تبصره ۱۸ قانون بودجه ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱، گفت: آقای میرکاظمی طبق قانون مکلف به حضور در مجلس است.
کد خبر: ۱۳۳۵۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۷
رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به ایام تدوین برنامه هفتم توسعه تاکید کرد: در برنامه هفتم باید موضوعات، خانواده‌محور دنبال شوند و حمایت از نهاد خانواده در اولویت باشد.
کد خبر: ۱۳۳۴۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۶
رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به ضرورت اصلاح قانون بانک‌های عامل گفت: همکاران در کمیسیون اقتصادی موضوع قانون مربوط به بانک‌های عامل را هرچه سریعتر به صحن مجلس بیاورند.
کد خبر: ۱۳۳۲۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۵
رئیس مجلس با بیان اینکه دشمن به دنبال تبدیل اعتراض به اغتشاش و جنایت و داعش سازی نوین است، گفت: امیدوارم با تثبیت کامل امنیت، تغییرات مشروع و لازم به سمت حکمرانی نو آغاز شود.
کد خبر: ۱۳۳۱۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۵
رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: خواهش من از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام این است که ان شاءالله موضوع شفافیت را در دستور قرار دهند و با سرعت بیشتری در مورد آن تصمیم‌گیری کنند.
کد خبر: ۱۳۲۵۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۱
رئیس مجلس گفت: در حوادث اخیر آمریکا و شبکه جاسوسی و عوامل خرابکار آن‌ها برنامه پیچیده و ویژه‌ای طراحی کرده بودند، اما این بار هم همچون گذشته در مورد ملت آگاه ایران اشتباه می‌کردند.
کد خبر: ۱۳۲۵۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۱
رئیس مجلس در واکنش به اظهارات نماینده مردم قزوین درخصوص لزوم تفکیک وزارتخانه صمت به دو وزارتخانه گفت: نظر کارشناسان بر تفکیک وزارتخانه صمت نیست.
کد خبر: ۱۳۲۴۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۰
رئیس مجلس با بیان اینکه اقدامات تروریستی دشمنان ایران، نباید بهانه‌ای برای نادیده گرفتن اعتراضات اصلاح‌خواهانه شود، گفت: با توجه به تشخیص و تدبیر دقیقِ مردم در همراهی‌نکردن با اعتراضات خشونت‌طلبانه، مشخص است این اغتشاشات رو به خاموشی می‌رود.
کد خبر: ۱۳۱۹۶۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۰۸
رئیس مجلس شورای اسلامی در پیامی شهادت و مجروح شدن جمعی از زائران و هموطنان در حادثه تروریستی عصر امروز در حرم مطهر احمد بن موسی (ع) را تسلیت گفت.
کد خبر: ۱۳۱۴۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۰۴
رئیس مجلس طی نامه‌ای ضمن تأکید بر ضرورت پرداخت حقوق ورودی به حساب خزانه پیش از استفاده در محل موردنظر قانون بودجه سال ۱۴۰۱، ماده ۲ این مصوبه را که این موضوع را مورد نظر قرار نداده بود، ملغی‌الاثر اعلام کرد.
کد خبر: ۱۳۰۸۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۰۱
رئیس مجلس با اشاره به مشکلاتی که شهرداران کلانشهرها طی ۲۵ سال گذشته با آن مواجه بودند، گفت: در این موضوعات قدرت حل مسئله را از دست دادیم، در صورت داشتن قدرت حل مسئله حتی برخی مشکلات کلانشهرها بدون دریافت بودجه قابل حل است.
کد خبر: ۱۳۰۴۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۸
رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: توقع مجلس از آقای مرتضوی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی این است که با سابقه اجرایی و آشنایی که با همه این حوزه‌ها دارند، کارنامه خوبی مخصوصاً برای قشر محروم و مناطق محروم داشته باشند.
کد خبر: ۱۳۰۲۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۷
رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: با پیگیری‌های مجلس، سهم یک درصد از محل ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده بخش بهداشت و درمان پرداخت شده، حال باید مشخص شود چه میزان از این اعتبار به مناطق محروم اختصاص داده شده است.
کد خبر: ۱۳۰۱۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۶
رئیس مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اهمیت برنامه هفتم توسعه، گفت: نگاه به مجموع ۶ برنامه توسعه پشت سر گذاشته، نشان می‌دهد در رشد اقتصاد کلان، وضع بدی داریم، چرا که متوسط ۳۰ درصد برنامه ششم اجرایی شده است.
کد خبر: ۱۲۹۹۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۵